لوبیا گیاهی است از تیره بقولات ، علفی و بالا رونده که به دور درختان و گیاهان دیگر می‌پیچد. برگهای آن سبز رنگ ، پهن ، بزرگ و نوک تیز است که شامل سه برگچه به شکل قلب می‌باشد. گلهای آن سفید مایل به زرد یا بنفش و میوه آن باریک و غلاف مانند است که دانه‌های لوبیا در آن قرار دارد. از پوست و دانه‌های لوبیا هنگامی که لوبیا سبز است استفاده می‌شود که به نام لوبیای سبز معروف است ولی هنگامی که پوست غلاف سفت می‌شود دانه‌های داخل آن به صورت لوبیای خشک که به رنگ قرمز یا سفید می‌باشد مورد استفاده غذایی قرار می‌گیرد. برگهای لوبیا دارای ماده‌ای به نام آلانتوئین می‌باشد.

لوبیا قرمز از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است و لوبیای سفید معتدل است.
ادرار آور است و حجم ادرار را زیاد می‌کند.
درمان کننده بیماریهای دستگاه ادراری است.
سنگ کلیه را برطرف می‌کند.
سینه و ریه را نرم می‌کند.
آب را از بدن خارج می‌سازد.
لوبیای سبز مقوی قلب است.
نیروی جنسی را تحریک می‌کند.
قاعده آور است.
کلسترول خون را پائین می‌آورد.
ضد سرطان است.
برای رفع بیماریهای قلبی مفید است.
به دلیل داشتن مقدار زیادی الیاف روده‌ها را تمیز می‌کند.
فشار خون را پائین می‌آورد.
یبوست را برطرف می‌کند.
در استعمال خارجی لوبیا را خمیر کرده و روی زخمهای اگزما بگذارید تا آنها را التیام دهد.

لوبیا به علت داشتن پروتئین برای شخصی که مبتلا به بیماری نقرس بوده و اسید اوریک خونشان بالاست مناسب نیست. ضمنا لوبیا به دلیل اینکه گاز زیادی در معده و روده تولید می‌کند باید به مقدار کم استفاده شود و همچنین با طریقه پخت مناسب آن را قابل هضم کرد. بدین منظور باید لوبیا را بعد از شستن در آب گرم ریخته و به مدت چند ساعت بگذارید خیس بخورد سپس آب آنرا دور ریخته، آب تازه روی آن بریزید و بپزید.

جوشانده: مقدار 30 گرم لوبیای خشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید ده دقیقه بجوشد سپس آنرا صاف کرده و یک فنجان قبل از هر غذا بنوشید.

لوبیای پخته: لوبیا را در آب ریخته و بجوشانید تا کاملا پخته و نرم شود و به مقدار یک فنجان در روز بخورید برای جلوگیری از نفخ معده می‌توان لوبیا را با خردل ، زیتون و آبلیمو مصرف کرد.

سوپ لوبیا: از نظر داشتن مواد پروتئینی و الیاف بسیار مفید است. سوپ لوبیا را با جعفری و گشنیز و هویج بپزید.