کشک از دوغ تهیه می‌شود کشک غالباً مزه ترشی دارد و در غذاهایی مانند آش رشته، "کشک بادمجان" و "کله جوش" استفاده می‌شود. «کشک» یکی ازچندین فراورده فرعی درتهیه «کره» است. روستاییان ماست رادرون «مَشک» ریخته و بازدن آن کره‌اش را می‌گیرند. پس ازاینکه کره ماست گرفته شد چیزی که می‌ماند همان دوغ است که یکی از نوشیدنی‌های خوشمزه ایرانی می‌باشد. دربرخی از روستاهای کشورمان برای تهیه «کشک» این دوغ رادرکیسه‌ای می‌ریزند و آب آن را می‌گیرند چیزی که باقی میماند مانند ماست چکیده سفت است که به آن لچ گفته می‌شود و در آذربایجان(آذرشهر، عجبشیر ومراغه)"جُرتان"نامیده میشود. آن را به اندازه یک گردو گلوله کرده و می‌خشکانند و بدین‌گونه «کشک» بدست می‌آید.از جوشانده آب چکیده از کیسه دوغ، قره قوروت به دست می‌آید. لبنانی‌ها این گلوله هارا درون روغن زیتون نگهداری میکنند وبه آن "لبنه" میگویند اگر دوغ را بجوشانند تبدیل به فراورده‌ای به نام «شور» می‌شود. هچنین پس از زدن مایه «پنیر» به شیر وگرفتن شیر، «پنیر» تازه رادرون پارچه‌ای میریزند تا آبش گرفته شود از جوشاندن این آب «لور»بدست می‌آید.

کشک به زبان تاجیکی ازبکی ترکمنی و اردو و ترکی قروت گفته می شود.

كشك یكی از فرآورده‌های فرعی شیر است كه به روش سنتی از جوشاندن،تغلیظ یا خشك كردن دوغی كه پس از كره‌ گیری باقی می‌ماند یا از ماست بدون چربی تهیه می‌شود.ماده‌ اولیه كشك عبارت است از شیر میش،بز،گاو یا مخلوطی از آنها.كشك با حجم كم خود،یك ماده غذایی معجزه‌ آساست كه در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی كلسیم،چربی،نمك، پروتئین و ویتامین است.

خواص کشک :

میزان انرژی تولید شده با 100 گرم كشك حدود 105 تا 120 كیلو كالری است كه می‌تواند به عنوان یكی از تامین‌كننده‌های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود.
كشك به علت داشتن اسیدهای آلی،ضدعفونی‌كننده دستگاه هاضمه (معده،روده كوچك و روده بزرگ) است.
كشك به عنوان یك غذای نفاخ و هم آورنده و سفت‌كننده روده محسوب می‌شود؛به همین علت برای هضم راحت آن از  نعنای خشك استفاده می‌شود.
علاوه بر آن،كلسیم بالا و فسفر موجود در كشك می‌تواند در پیشگیری از پوكی استخوان موثر باشد.
كشك برای كودكان كم ‌وزن غذای مناسبی محسوب می‌شود.
كشك به عنوان یك غذای مقوی گرسنگی را كاهش داده و حجم كمی از معده را اشغال می‌كند.
كشك خشك می‌تواند به عنوان یك میان وعده پرانرژی مصرف شود كه افراد چاق باید به این نكته توجه كنند.
از كشك به عنوان یك افزودنی به غذاهایی مانند آش استفاده می‌شود.
كشك دربردارنده تمامی خواص شیر و حاوی كلسیم، چربی، نمك، پروتئین و بعضی از ویتامین‌های گروه ب است.
با توجه به این كه كشك یكی از غنی‌ترین منابع پروتئین حیوانی است؛بنابراین محیط مناسبی برای رشد و ازدیاد میكروارگانیسم‌های مختلف است كه اغلب سبب مسمومیت‌های شدید و حتی مرگ می‌شود، لذا توجه به موارد زیر ضروری است:از كشك‌های بسته‌بندی شده (پاستوریزه) كه دارای برچسب و مجوز بهداشتی است،استفاده كنید. كشك را در یخچال نگهداری نمایید. تا حد امكان از مصرف كشك مایع باز خودداری كنید و در صورت استفاده 10 تا20 دقیقه قبل از مصرف آن را بجوشانید تا میكروارگانیسم‌های آن كاهش یابد.
 
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع:jamejamonline.ir
 

مصرف كشك برای بیماران دارای كلسترول بالا و همچنین فشار خون بالا توصیه نمی‌شود.

بصورت خشک یا حل شده در آب مصرف میشود.