هویج یا گَزَر (زردک) گیاهی خوراکی و دوساله از خانواده چتریان است . هویج معمولاً به رنگ نارنجی یا سفید، و یا مخلوطی از قرمز و سفید است و تازهٔ آن بافتی خشک و ترد دارد.

هویج یک سبزی ریشه‌دار است که می‌توان آن را خام و یا خردشده یا رنده‌شده در سالاد خورد و بیشتر در پخت سوپ‌ها و خورش‌ها کاربرد دارد. بتاکاروتن، دوپاری از ویتامین آ، در هویج به‌فراوانی یافت می‌شود و رنگ نارنجی خاصّ این سبزی نیز به همین خاطر است. به‌علاوه هویج منبعی غنی از فیبر خوراکی، آنتی‌اکسیدان‌ها و موادّ معدنی به‌شمار می‌رود. همان‌گونه که در تصویر دیده می‌شود، هویج می‌تواند به‌طور مصنوعی در رنگ‌های گوناگونی به عمل بیاید. در افسانه‌ها آمده‌است که این سبزی به انسان، قدرت بینایی در شب می‌دهد. کمبود ویتامین آ باعث ضعف بینایی می‌شود؛ امّا با بازگرداندن این ویتامین به رژیم غذایی می‌توان این مشکل را برطرف کرد.
هویج در رنگ‌های مختلف

هویج دارای ویتامین‌های آ و ب و ث، بتاکاروتن (ماده‌ای که موجب نارنجی شدن آن می‌شود) و مواد معدنی مختلف است. هویج پخته بیشتر از هویج خام آنتی اکسیدان دارد . هویج پخته به صورت استعمال خارجی برای درد و خارش استعمال می‌شود. همچنین برای سوختگی‌ها و آکنه بسیار مفید است.

هویج گیاهی است دو ساله دارای ریشه راست و ساقه بی كرك كه نوع پرورش یافته آن در اكثر نقاط زمین كشت می شود . قسمت مورد استفاده گیاه هویج ،‌ریشه ،‌میوه و تخم آن است .
تركیبات شیمیایی:
هویج دارای 87% آب ، 1/5 مواد ازته ، 0/02 % چربی ، 8% مواد گلوسیدی ، حدود 1/5% سلولز و مقداری ماده رنگی كاروتن (ویتامین A ) و دیاستازهای مختلف و ویتامین های A,B,C,D,E می باشد .

در هویج یك نوع انسولین گیاهی وجود دارد كه اثر كم كننده قند خون را دارا می باشد بنابراین این عقیده قدیمی كه هویج برای مبتلایان به بیماری قند خوب نیست كاملا غلط است وبیماران دیابتی می توانند به مقدار كم از این گیاه استفاده كنند . هویج با داشتن مواد مقوی و ویتامین ها یكی از مهمترین و مفیدترین مواد برای بدن می باشد . خوردن هویج مقاومت بدن را در مقابل بیماریهای عفونی بالا می برد .
مصرف هویج در برطرف كردن بیماریهای آب آوردن انساج بدن ، عدم دفع ادرار ،‌تحریك مجاری هضم و تنفسی ، سرفه های مقاوم ، آسم ،‌اخلاط خونی و دفع كرم اثر معجزه آسائی دارد.

البته با تمام خواص زیادی كه هویج دارد مصرف آن نباید زیاده روی كرد دیده شده آنهائیكه هویج زیاد مصرف می كنند رنگ پوست و چشم آنها زرد می شود كه البته خطری ندارد چون اگر چند روز هویج مصرف نكنند دوباره پوست و چشم به رنگ طبیعی خود برمی گردند .

1)برای برطرف كردن یبوست یك كیلو هویج را رنده كنید و در مقداری آب دو ساعت بجوشانید تا مانند ژله در آید صبح ناشتا چند قاشق بخورید.
2)سوپ هویج برای كودكان شیر خوار كه معده حساس دارند : ابتدا 200 گرم هویج رنده شده را در دیگ بریزید و روی آن یك لیتر آب اضافه كنید  و بجوشانید تا كاملا هویج ها له شود . سپس آنرا صاف كرده و به نسبت مساوی باشیر مخلوط كرده و در شیشه شیر بچه ریخته و به او بدهید .
3)تخم هویج را به مقدر یك قاشق غذا خوری در یك لیوان آب جوش ریخته و آنرا بمدت 5 دقیقه دم كنید . این دم كرده اثر نیرو دهنده، اشتها آور و مدر ، زیاد كننده شیر خانم های شیر ده می باشد.
4)برگ هویج را با آب بجوشانید این جوشانده  را غرغره كنید برای آبسه مخاط دندان و دهان موثر است بعلاوه می توان برای رفع ترك و خراش پوست استفاده كرد.
5)هنگامیكه كودك شروع به دندان درآوردن می كند یك قطعه هویج باریك را برای دندان زدن به او بدهید .
6)آب هویج را اگر روی صورت بكشید باعث روشن شدن و جلوه پوست صورت می شود .
7)اگر بخواهید لاغر شوید همه روزه با غذا هویج خام بخورید .
8)اگر می خواهید چاق شوید بعنوان صبحانه باید آب هویج بخورید .
9)هویج وییاز را با هم بجوشانید و به آن آب لیمو اضافه كنید داروی موثری برای درمان بیماریهای عصبی ،‌امراض كلیوی و همچنین جوان كننده پوست می باشد.
10)خوردن هویج برای بیماریهای بواسیر موثر است .
11)خوردن هویج در بهبود جوشهای صورت موثر است.
12)برای تقویت قوای جنسی و تحریك كبد و روده ها هویج داروی موثری است.
13)در فرانسه بیمارستان معروفی وجود دارد كه برای درمان بیماریهای كبدی فقط از سوپ هویج استفاده می كنند و دستور تهیه این سوپ بشرح زیر است :
حدود 750گرم هویج را رنده كنید و آنرا در ظرفی كه مقدری آب نمك دارد بریزید سپس به آن یك قاشق چایخوری جوش شیرین و یك قاشق سوپخوری كره اضافه كنید آنرا بجوش آورده و با آتش ملایم بپزید تا آب بخارشود و هر روز یك بشقاب از آن را میل كنید .
14)هویج اعمال روده ها را منظم می كند و كمبود الیاف غذاهای گوشتی را جبران می كند بنابراین آنهایی كه گوشت زیاد مصرف می كنند حتما باید هویج بخورند تا مشكل یبوست نداشته باشند .
15)برای برطرف كردن اسهال بچه ها بهترین دارو سوپ هویج است . برای این منظور باید 500 گرم هویج  را رنده كرده و آنرا در یك لیتر آب بجوشانید تا آنكه هویج كاملا پخته و نرم شود سپس آنرا در آسیاب برقی ریخته تا آنكه بصورت شربت در آید بعد بآن آّ اضافه كرده تا آنكه حجم آن یك لیتر شود .
برای بچه هایی كه معده حساس دارند سوپ هویج بهترین دارو است بدین ترتیب كه می توان یك یا دو بار در روز بجای شیر به بچه سوپ هویج داد حتی برای بچه هایی كه كمتر از سه ماه دارند می توان بطور متناوب سوپ هویج به طفل داد یعنی یك وعده شیر و یك وعده سوپ هویج و بعد از سه ماهگی این  روش تبدیل به یك وعده سوپ و دو وعده شیر می شود .
16)آب هویج در  صبح ناشتا مواد سمی را از خون خارج می كند.
17)اگر آسم یا گرفتگی صدا دارید آب هویج بخورید.
18)خانم هایی كه پوست حساس دارند حتما باید پوست صورت و گردن خود را با آّب هویج پاك كنند .
19)دم كرده تخم هویج و یا جویدن تخم هویج گاز معده را خارج كرده و فعالیت روده ها را زیاد می كند .
طرز استفاده:
هویج را نباید هیچگاه پوست كند زیرا مواد مغذی و ویتامین های خود را از دست می دهد بلكه باید آنرا با برس شست و مصرف كرد .